Omdat aanhoudende lichamelijke klachten (ALK) waaronder somatisch-symptoomstoornissen en Functioneel Neurologische Stoornissen (FNS) veel voorkomen, vinden we het binnen Alkura belangrijk om de patiëntenzorg voor deze doelgroep te verbeteren. Dit doen we door wetenschappelijk onderzoek, kennisdeling en innovatie (OKI).
Wetenschappelijk Onderzoek
Binnen Alkura voeren we praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek uit en dragen hier aan bij. Ons doel is te ontdekken waar iedere patiënt het beste op zijn plek is en welke factoren behandelsucces voorspellen. Hoogleraar prof. dr. Judith Rosmalen is bijvoorbeeld als onderzoeker verbonden aan ons centrum. Zij is gespecialiseerd in ALK en somatisch-symptoomstoornissen. Daarnaast is zij immunoloog en epidemioloog. Ze is de projectleider van Grip op klachten, een online hulpmiddel voor patiënten met onbegrepen klachten en hun behandelaren. Onder het kopje Wetenschappelijk onderzoek kun je alle lopende onderzoeken vinden en wie er binnen het centrum aan welk onderzoek werkt.
Kennisdeling
Ook het delen van onze kennis met zorgprofessionals uit verschillende disciplines is een belangrijpe pijler van ons specialistisch centrum. We zijn beschikbaar voor consultatie, advies en scholing. Diverse teamleden schrijven bijvoorbeeld geregeld een bijdrage voor de website ALKnieuws. Ook biedt ons centrum tweejaarlijks een refereermiddag aan en geven we presentaties, workshops en andere vormen van scholing. Onder het kopje Kennisdeling vind je alle bij- en nascholing die georganiseerd is en wordt vanuit Alkura en kun je je aanmelden voor toekomstige dagen.
Innovatie
Om de patiëntenzorg te verbeteren, investeert Dimence Alkura ook in innovaties. Een belangrijke innovatie is het regionaal ALK Netwerk Salland. Het netwerk brengt verschillende hulpverleners uit diverse instellingen bij elkaar zodat men elkaar gemakkelijk kan vinden, kan overleggen of verwijzen én van elkaar kan leren. Er vindt veel uitwisseling van kennis en kunde plaats tijdens de tweejaarlijkse netwerkbijeenkomsten. Een uitgebreide beschrijving van de diverse innovaties vind je onder het submenu Innovatie.
Keurmerk TOPGGz en Onderzoek, Kennisdeling en Innovatie (OKI)
In december 2020 heeft Dimence Alkura het Keurmerk TOPGGz verworven. Om dit keurmerk te mogen dragen, moet het centrum aan strenge criteria voldoen. Een aantal criteria betreft het doen van wetenschappelijk onderzoek, kennisdeling en innovaties met als doel de kwaliteit van patiëntenzorg te verbeteren, nieuwe behandelmethodes te implementeren en te toetsen. Ook delen we verworven kennis over ALK en behandelmethodes met andere hulpverleners en organisaties.
De werkzaamheden voor Onderzoek, Kennisdeling en Innovatie (OKI), ofwel de OKI-taken, zijn belegd bij diverse behandelaren binnen en buiten het specialistisch centrum. Men komt regelmatig bij elkaar om ontwikkelingen op het gebied van onderzoek, kennisdeling en innovaties te bespreken in het OKI-overleg. Doel is om nieuwe ontwikkelingen te toetsen en als dit betere behandelmethoden oplevert, deze te implementeren zodat patiënten beter geholpen worden.
De Stichting TOPGGz ondersteunt ons als hoogspecialistisch centrum bij het verbeteren van de kwaliteit van patiëntenzorg. Tevens fungeren zij als vraagbaak voor iedereen in Nederland die op zoek is naar een specialistische behandeling of behoefte heeft aan consultatie, advies of diagnostiek. 
Op de website van Stichting TOPGGz kun je ook informatie vinden over ons specialistisch centrum. Klik hier voor navigatie naar de website van Stichting TOPGGz.
Publicaties
Onderzoek, Kennisdeling en Innovatie (OKI) kan niet zonder publicaties. In diverse (peer reviewed) (inter)nationale tijdschriften verschijnen artikelen over onderzoeksbevindingen, succesvolle innovaties en positieve ontwikkelingen in het behandelaanbod voor patiënten met ALK. Maar niet alleen in tijdschriften, ook op websites, in boeken, op symposia, congressen en lezingen delen professionals van ons centrum relevante kennis en ontwikkelingen op het gebied van ALK.
Hier vind je het Publicatieoverzicht.
Boekhoofdstukken:
van Staveren R, Tak L. Hoofdstuk 18: Aanhoudende Lichamelijke Klachten (p238-250). In: Patiëntgericht communiceren in de ggz - Remke van Staveren, 3e geheel herziene druk, Boom/deTijdstroom, 2023.
Tak L. Hoofdstuk 22.5 Functioneel neurologische stoornis (conversiestoornis). In: Leerboek acute geneeskunde (2023). Tan E, Kaasjager H, Kooij F, Motz C, Verdonschot R Wulterkens Th (redactie). Bohn Stafleu van Loghum.
Tak L, J.J. Luykx. Hoofdstuk 29.8 Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK). In: Leerboek acute geneeskunde (2023). Tan E, Kaasjager H, Kooij F, Motz C, Verdonschot R Wulterkens Th (redactie). Bohn Stafleu van Loghum.
Olde Hartman T, Tak L. Hoofdstuk 11: De patiënt met ernstige SOLK. In: De dokter en de patiënt met psychische problemen (2019). van der Horst H, van Os J (redactie). Bohn Stafleu van Loghum, Houten.
Tak L, Rosmalen J. Hoofdstuk 16: Somatisch-symptoomstoornissen. In: Handboek psychopathologie bij vrouwen en mannen (2019). van Amelsvoort e.a. (redactie). Boom, Amsterdam.
Tak L, Luyckx J. Hoofdstuk 18.6: Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK). In: Leerboek Acute Geneeskunde (2018). Van Vugt A, Gaakeer M, Henny W, Kaasjager H, Motz C, Tan E, Wulterkens Th (redactie). Bohn Stafleu van Loghum, Houten.
Tak L, Spiertz L. Hoofdstuk 10: Somatisch-symptoomstoornis met comorbide stoornissen. In: Comorbiditeit van psychische stoornissen. (2018). Spinhoven P, Bockting C, Ruhe E, Spijker J (redactie). Uitgeverij de Tijdstroom, Utrecht.
Tak L. Hoofdstuk 16: Moeilijk gedrag en beladen interacties. In: Handboek Psychiatrie in het Ziekenhuis (2018). Honig A, Lijmer J, Verwey B, van Waarde J (redactie). Uitgeverij de Tijdstroom, Utrecht.
Artikelen:
Tak L, Ludden E. De behandeling van somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) volgens het gevolgenmodel. Physios: praktijkgerichte nascholing over fysiotherapie, editie 2, 2018.
Van Geelen S, Tak L. Stem of stempel: Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. ZKM (ZelfKennisMethode) magazine, maart 2016.
Tak L, Spaans J, Rood Y. Aanpak SOLK vraagt om meer samenhang. Medisch Contact, 2016, 36, 22-25.
Wetenschappelijke publicaties:
Mamo N, van de Klundert M, Tak LM, Olde Hartman T, Hanssen D, Rosmalen JG. Characteristics of collaborative care networks in functional disorders: A systematic review. Journal of Psychosomatic Research, 2023.
de Gier M, Picariello F, Slot M, Janse A, Keijmel S, Menting J, Worm-Smeitink M, Beckerman H, de Groot V, Moss-Morris R, Knoop H. The relation between cognitive-behavioural responses to symptoms in patients with long term medical conditions and the outcome of cognitive behavioural therapy for fatigue - A secondary analysis of four RCTs. Behav Res Ther. 2023 Feb;161:104243.
Worm-Smeitink M, Monden R, Groen RN, van Gils A, Bekhuis E, Rosmalen J, Knoop H. Towards personalized assessment of fatigue perpetuating factors in patients with chronic fatigue syndrome using ecological momentary assessment: A pilot study. J Psychosom Res. 2021 Jan;140:110296
The European Training Network ETUDE (Encompassing Training in fUnctional Disorders across Europe): a new research and training program of the EURONET-SOMA network recruiting 15 early stage researchers. Rosmalen JGM, Burton C, Carson A, Cosci F, Frostholm L, Lehnen N, Olde Hartman TC, Rask CU, Rymaszewska J, Stone J, Tak LM, Witthöft M, Löwe B.J Psychosom Res. 2021 Feb;141:110345. doi: 10.1016/j.jpsychores.2020.110345
van Krugten FCW,, van der Feltz-Cornelis CM, Boeschoten MA, van Broeckhuysen-Kloth SAM, van Eck van der Sluijs JF, van Ee E, van Es SM, Schoorl M, Tak LM, Brouwer WBF, Hakkaart-van Roijen L. Development and Psychometric Evaluation of the Transdiagnostic Decision Tool: Matched Care for Patients with a Mental Disorder in Need of Highly Specialized Care. BJPsych Open, 2020, 6, e93, 1–7.
Tak LM, Roza SJ. Commentaar: Functioneel-neurologisch-symptoomstoornis anno 2020: échte klachten voor neurologie en psychiatrie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 2020;62(7):528-529.
Tak LM. Redactioneel: De tijd is rijp voor inclusieve specialistische psychiatrie bij ‘complexe’ problematiek. Tijdschrift voor Psychiatrie, 2020;62(4):244-246.
Rosmalen JGM, van Gils A, Acevedo Mesa MA, Schoevers RA, Monden R, Hanssen DJC. Development of Grip self-help: An online patient-tailored self-help intervention for functional somatic symptoms in primary care. Internet interv. 2019 Nov 28; 19: 100297.
van der Vaart R, Worm-Smeitink M, Bos Y, Wensing M, Evers A, Knoop H. Implementing guided ICBT for chronic pain and fatigue: A qualitative evaluation among therapists and managers. Internet Interv. 2019 Oct 31;18:100290.
Worm-Smeitink M, van Dam A, van Es S, van der Vaart R, Evers A, Wensing M, Knoop H. Internet-Based Cognitive Behavioral Therapy for Chronic Fatigue Syndrome Integrated in Routine Clinical Care: Implementation Study. J Med Internet Res. 2019 Oct 10;21(10):e14037.
Worm-Smeitink M, Janse A, van Dam A, Evers A, van der Vaart R, Wensing M, Knoop H. Internet-Based Cognitive Behavioral Therapy in Stepped Care for Chronic Fatigue Syndrome: Randomized Noninferiority Trial. J Med Internet Res. 2019 Mar 14;21(3):e11276.
Aan de Stegge BM, Tak LM, Rosmalen JGM, Oude Voshaar RC. Death anxiety and its association with hypochondriasis and medically unexplained symptoms: A systematic review. Journal of Psychosomatic Research, 2018, 115, 58-65.
Janssens K, Houtveen K, Tak LM, Bonvanie IJ, Scholtalbers A, Gils van A, Geenen R, Rosmalen JGM. Encompassing overview of perpetuating factors of functional somatic symptoms. General Hospital Psychiatry 2017, 44, 51-60.
Eikelboom E, Tak LM, Roest AM, Rosmalen JGM. A meta-analysis of the percentage misdiagnoses in medically unexplained symptoms. Journal of Psychosomatic Research, 2016, 88, 60-7.
Onderzoek:
Vanaf februari 2019 loopt er een multicenter onderzoek 'Voorspellers van behandelresultaat bij multidisciplinaire behandeling van somatisch-symptoomstoornissen' geïnitieerd door ons centrum. Naast ons centrum nemen twee andere TOPGGz centra en twee academische centra deel. Patiënten in behandeling bij ons centrum zullen gevraagd worden tijdens de diagnostiek digitaal nog extra vragenlijsten in te vullen. De analyses zullen in 2021 plaatsvinden.
In 2021 wordt gestart met een aanvullend onderzoek, waarbij kenmerken van patiënten in multidisciplinaire behandeling in de ggz wegens somatisch-symptoomstoornis worden vergeleken met patiënten in multidisciplinaire behandeling voor aanhoudende lichamelijke klachten in de revalidatiesetting.
Tip: Kijk op https://www.dimencegroep.nl/onderzoek voor actueel onderzoek door medewerkers van de Dimence Groep. Je kunt hier zoeken op auteur of onderwerp.
