Zingeving, wat is dat eigenlijk? En wat voegt het toe aan een behandeling binnen de geestelijke gezondheidszorg? Om daar achter te komen, spraken wij met Vartine Kouroumelian, psychiatrisch verpleegkundige op de High Intensive Care (HIC) in Deventer. De HIC is een gesloten afdeling waar mensen terecht kunnen die met spoed zorg nodig hebben, bijvoorbeeld bij een psychose, ernstige depressie of manie. Vartine werkt al elf jaar bij Dimence en is bezig met haar hbo-opleiding verpleegkundige. Binnen deze opleiding volgt zij de minor ‘zingeving’.

Voor iedereen anders

De Van Dale omschrijft zingeving als volgt: het zoeken naar betekenis, het doel van het leven. Zingeving is dus eigenlijk een behoefte; het geven van betekenis of zin aan je leven. “Zingeving is voor iedereen anders. Zingeving wordt al snel gerelateerd aan het geloof, maar dat is het zeker niet alleen. “Je hebt er continue mee te maken, maar je bent je er niet altijd bewust van,” vertelt Vartine. “Ik haal bijvoorbeeld veel voldoening uit mijn werk. Zonder mijn werk zou ik echt minder gelukkig zijn. Ik vind het super leuk dat ik iets kan betekenen voor een ander, juist op een moment waarop die persoon het erg zwaar heeft. Wanneer iemand bij ons opgenomen wordt met hele zware problemen en uiteindelijk stabiel naar huis mag, geeft dat mijn leven zin. Daarnaast heb ik hele fijne collega’s en geniet ik van de lol die we samen hebben. Dit maakt het voor mij volmaakt”.

Bewustzijn

Door het volgen van haar minor gaat Vartine veel bewuster om met zingeving, mede door de achterliggende gedachtes waar ze kennis mee maakt. “Vaak denk ik: ik deed het al zo, maar het is fijn om er meer kennis over te hebben. Zo werk ik bijvoorbeeld vaak vanuit de presentatiebenadering. Er zijn is vaak al voldoende voor een cliënt. Een acute opname is zeer heftig, dus door er te zijn, laat je iemand weten dat hij of zij niet alleen is. Ik geef altijd aan dat ik er ben voor iemand. Bij een nieuwe opname gaat het om het begin om gastvrijheid, zorgen dat iemand zich op zijn gemak gaat voelen. Soms willen mensen niks met je te maken hebben en is de hele situatie te overweldigend. Toch ben ik er dan continue voor ze. Ik neem niks persoonlijk, maar erken iemands gevoelens en geef zo nodig wel duidelijk grenzen aan.”

Zonder zingeving geen herstel

Door bewust bezig te zijn met zingeving, worden de contacten met cliënten veel intensiever, volgens Vartine. “Er is veel meer vertrouwen en uiteindelijk kun je dus veel meer uit die behandeling halen. Je kunt iemand behandelen met pillen, gesprekken of andere behandelingen, maar als zij geen zingeving hebben, kunnen zij niet herstellen. Een cliënt heeft een reden nodig om te herstellen, ze moeten echt iets aan die behandeling hebben. Waarom wil je beter worden of stabiliseren? Zingeving is daarom zo veel belangrijker dan die pillen of dat wekelijkse gesprek,” vertelt ze. “Elke hulpverlener gun ik bijscholing op dat gebied, om ook het verschil te zien in behandeling naar de cliënt toe”.