Psychische problemen en zwanger

De Kinderwenspoli is een onderdeel van de poli Psychiatrie en Zwangerschap. De Kinderwenspoli informeert over en begeleidt u bij de keuze voor een zwangerschap en het daaropvolgende proces. Vragen over risico’s, erfelijkheid en medicatie worden besproken. Het besluit om wel of niet zwanger te worden, maakt u natuurlijk zelf. Verder informeert de poli over voorzorgsmaatregelen die u kunt nemen om de risico’s voor zowel moeder als kind in de zwangerschap en na de bevalling zo klein mogelijk te houden.

Medicatiegebruik tijdens de zwangerschap heeft voordelen. U heeft bijvoorbeeld een kleinere kans op een terugval tijdens de zwangerschap of daarna. Daardoor kunt u beter voor uzelf en uw (ongeboren) kind zorgen en is het opbouwen van een band met uw kind makkelijker. Medicatiegebruik tijdens de zwangerschap heeft ook nadelen. U krijgt meer medische controles en borstvoeding wordt bij sommige medicijnen afgeraden. Ook kan er een afwijking ontstaan bij uw kind of kunnen er  onthoudingsverschijnselen optreden. Als er problemen bij uw kind ontstaan tijdens of na de zwangerschap kunt u zich erg schuldig voelen. Het wel of niet blijven gebruiken van medicijnen tijdens uw zwangerschap is dus geen eenvoudige keuze.

De Kinderwenspoli helpt u door goede voorlichting waardoor u een afgewogen keuze kunt maken. Lees hier meer over de Kinderwenspoli.

POP staat voor Psychiatrie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie. Op de POP-poli werken gynaecologen, psychiaters, verpleegkundig specialisten GGZ, kinderartsen, verloskundigen en medisch maatschappelijk werkenden. Medewerkers van Dimence Psychiatrie en Zwangerschap maken onderdeel uit van de POP-poli. Wij zullen u gezamenlijk, tijdens een éénmalig consult, adviseren over uw behandeling en waar nodig verwijzen wij door voor aanvullende behandelopties. Het consult vindt plaats met twee medewerkers van de POP-poli, dus bijvoorbeeld met een verloskundige en een psychiater of met een kinderarts en maatschappelijk werkster, afhankelijk van de zorgvraag. De POP-poli is te bezoeken in het Deventer Ziekenhuis, na verwijzing door uw huisarts of verloskundige.

Om te voorkomen dat psychische problemen verergeren of (opnieuw) opspelen rond een zwangerschap biedt de Poli Psychiatrie en Zwangerschap van Dimence specialistische zorg. Om de risico’s voor zowel moeder als kind bij een zwangerschap zo klein mogelijk te
houden kunnen wij u voorlichten over eventuele voorzorgsmaatregelen die u kunt nemen. Denk bijvoorbeeld aan het opstellen van een zwangerschapsplan. Hiermee bereiden we u voor op de bevalling en de eerste periode na de zwangerschap. In het plan worden alle beïnvloedende factoren beschreven samen met de eventuele te ondernemen acties. Wij bieden tot drie maanden na de bevalling begeleiding. Voor onze zorg kunt u terecht op de locaties van Dimence in Almelo en Deventer.

Lees hier meer over Dimence Psychiatrie en Zwangerschap.

Zwangerschap is een tijd van hoge verwachtingen en hoop. Er ligt een grote verandering in het verschiet. Echter, als u psychische problemen heeft en zwanger bent, kan dat ook onzekerheid met zich meebrengen. De cursus ‘Zwanger en dan?’ bereidt u voor op de toekomst van u en uw kind.

‘Zwanger en dan?’ is een cursus die wekelijks wordt aangeboden, een ochtend in de week, gedurende negen weken. De groep heeft tussen 6 tot 8 aanstaande moeders. Het helpt u de zwangerschap, de bevalling en het aanstaande moederschap met meer vertrouwen en minder klachten tegemoet te zien. De cursus wordt verzorgd door diverse hulpverleners. Een sociaal psychiatrisch verpleegkundige en verpleegkundig specialist ggz verzorgen een deel van het programma. Daarnaast worden, afhankelijk van het thema dat besproken wordt, andere deskundige ingezet zoals een psychiater, diëtist, fysiotherapeut, verloskundige en kraamverzorgster.

De cursus bestaat uit de volgende onderdelen:
• Leren omgaan met gevoelens (bijvoorbeeld angst, spanning of onzekerheid) in relatie tot de zwangerschap of het moederschap
• Voorlichting over een steeds wisselend thema in relatie tot de zwangerschap, bevalling of het moederschap
• Ervaringen uitwisselen met andere vrouwen
• Mindfulness
• Bewegingsoefeningen

Nadat u bent bevallen kunt u ook thuis extra ondersteuning krijgen. We komen bij u thuis en helpen u te ontdekken hoe u contact kunt krijgen met uw baby. U wordt zich meer bewust van uw mogelijkheden en kunt meer genieten van uw baby.

Na de aanmelding nodigen we u graag uit voor een kennismakingsgesprek. In dit gesprek kunt u uw eigen situatie toelichten, krijgt u uitleg over de cursus en bepalen we samen of de cursus bij u past.Het programma wordt het hele jaar door aangeboden. Het bestaat uit een reeks wekelijkse bijeenkomsten van 09.00 tot 12.00 uur, gedurende 2 tot 3 maanden. Na de bevalling kunt u deelnemen aan de cursus ‘Bevallen en dan?’. De bijeenkomsten vinden plaats bij Dimence aan Pikeursbaan 3 in Deventer. U bent welkom zolang u in staat bent om te komen. Dit is naar verwachting tot ongeveer 8 maanden zwangerschap. Over de voortzetting van eventuele behandeling na de bevalling maakt u zelf afspraken met uw behandelaar.

De cursus is voor vrouwen die minimaal 3 maanden zwanger zijn, psychische problemen hebben en in behandeling zijn of gaan bij Dimence.

Lees hier meer over de cursus 'Zwanger en dan?'.

Na de bevalling breekt er een spannende periode aan waarbij u als pas bevallen moeder tegen allerlei onzekerheden aan kunt lopen. Bij sommige vrouwen kunnen juist in die periode psychische klachten ontstaan en dit risico is groter bij vrouwen die eerder psychische klachten hebben gehad. Voor die groep is deze cursus ontwikkeld.

In de cursus ‘Bevallen en dan?’ krijgt u handvatten aangereikt om weer meer grip te krijgen of om grip te houden op uw (veranderde) situatie. Ook wordt er aandacht besteed aan het leren omgaan met en het verminderen van stress. Het samen uitwisselen van ervaringen, problemen en oplossingen kan hierbij zinvol zijn. Tevens is het prettig steun van elkaar te ervaren en elkaar gerust te stellen. Het uiteindelijke doel is om de toekomst met meer vertrouwen tegemoet te zien en de psychische klachten te verminderen of op te heffen zodat u (nog) meer van het moederschap kunt genieten.

‘Bevallen en dan?’ is een cursus van 3 bijeenkomsten en bestaat uit de volgende onderdelen:
• Inzicht krijgen in het onderscheid tussen normale, door hormonen veroorzaakte klachten en klachten voortkomend uit psychische kwetsbaarheid
• Herkenning van vroege signalen van een terugval en het inzetten van passende interventies
• Hechting met de baby

De cursus is voor vrouwen die recent bevallen zijn en psychische problemen hebben of daarvoor kwetsbaar zijn. Het wordt aanbevolen om voorafgaand aan deze cursus de cursus ‘Zwanger en dan’ bij Dimence Psychiatrie & Zwangerschap te volgen, dit is echter geen vereiste. U bent of komt in behandeling bij Dimence.

Lees hier meer over de cursus 'Bevallen en dan?'. 

De periode van zwangerschap en bevalling is een bijzondere periode voor de zwangere vrouw maar ook zeker voor u als partner. Er gebeurt veel in een korte tijd en wanneer uw zwangere partner (kans op het ontwikkelen van) psychische klachten heeft, is het fijn om vooraf geïnformeerd te zijn over bijvoorbeeld verschillende ziektebeelden en bijbehorende symptomen. En als de baby is geboren is het helemaal wennen voor iedereen. Kortom ook voor u als (a.s.) vader een ingrijpende fase in het leven.

Tijdens de partneravond wordt er aandacht besteed aan belangrijke signalen om bij uw zwangere partner te herkennen en wat u kunt doen als partner. Daarnaast is er aandacht voor de zorg voor uzelf en jullie kind in deze periode. Tot slot kunt u tijdens deze avond ervaringen uitwisselen, erkenning en steun vinden en nieuwe inzichten op doen.

Inhoud van de partneravond
• Vertoning filmfragmenten ‘Baby’s aloud’
• Uitleg over het verschil tussen normale klachten, passend bij een zwangerschap en de klachten die veroorzaakt worden door een psychische aandoening en hoe met deze klachten om te gaan 
• Bespreking van de gevolgen van stress en het belang van stressreductie en ontspanningsoefeningen
• Informatie over het belang van een gezonde hechting met de baby, onzekerheid over het omgaan met de baby
• Het in kaart brengen van het steunsysteem en adviezen hoe deze te gebruiken of eventueel uit te breiden
• Aandacht voor zorg voor uzelf aan de hand van een sociogram; hoe gaat u om met dilemma’s in de kraamtijd als partner.

Wilt u deelnemen aan een van de partneravonden? Als uw partner in zorg is bij Dimence ben u als partner van harte welkom. Aanmelden kan door een mail te sturen naar psychiatrie-zwangerschap@dimence.nl.

Lees hier meer over de partneravonden.

Dinsdag 8 juni organiseerde Dimence Psychiatrie en Zwangerschap een refereermiddag met als thema 'Help, mijn patiënte met psychische problemen is zwanger!'
De middag vond online plaats via Teams en is opgenomen en binnenkort hier terug te zien!

Tijdens deze refereermiddag was er bijzondere aandacht voor het zorgaanbod voor patiënten met psychische problemen die een kinderwens hebben, zwanger zijn of pas bevallen zijn. De periode van kinderwens, zwangerschap en de tijd na de bevalling is een spannende tijd die zeker voor patiënten met psychiatrische problemen een meer risicovolle periode is. Specialistische zorg is dan van groot belang. Daarnaast is optimale samenwerking tussen de bij de geboortezorg betrokken professionals belangrijk. Daarom zijn voor deze middag zowel GGZ-professionals als verloskundigen, gynaecologen, huisartsen, verpleegkundigen van de afdeling verloskunde en kraamverzorgenden uitgenodigd. Het doel van deze middag is om meer bewustwording te creëren over het belang van gespecialiseerde zorg in deze kwetsbare periode maar ook over de beschikbaarheid van deze zorg. 

Uit wetenschappelijk onderzoek is bekend dat ernstige psychische en psychosociale problemen tijdens de zwangerschap en in het kraambed niet alleen het functioneren van de (aanstaande) moeder beperken, maar ook de ontwikkeling van het (ongeboren) kind ongunstig kunnen beïnvloeden. De groeiende bewustwording in Nederland ten aanzien van de noodzaak tot het leveren van gespecialiseerde zorg voor deze doelgroep is aanleiding geweest voor het opzetten van een zorgaanbod binnen Dimence. Dit heeft geleid tot de totstandkoming van de poli Psychiatrie & Zwangerschap, waar behandeling en begeleiding wordt geboden aan vrouwen met psychische problemen in de fase van kinderwens, zwangerschap en de postpartumperiodebehandeling.

Tijdens de refereermiddag werd inzicht gegeven in de verschillende aspecten van het behandelaanbod. Zo zal werd stilgestaan bij farmacotherapie tijdens de zwangerschap, psychologische en verpleegkundige behandeling en preventie.

Links

• POPpoli: Het POP (Psychiatrie Obstetrie en Paediatrie) expertise centrum in Amsterdam heeft een informatieve website voor zowel hulpverleners als patiënten.
• http://www.lareb.nl/Teratologie Medicatie en zwangerschap
• LKPZ: het landelijk kenniscentrum voor Psychiatrie en Zwangerschap
• Mind2Care: De Mind2Care vragenlijst is gemaakt om tijdens de zwangerschap te vragen naar hoe het met de zwangere cliënt gaat, zowel lichamelijk als psychisch.